Runlerin Kökeni

Bilindiği kadarıyla Runik alfabenin biri majikal,diğeri edebi olan iki kaynağı vardır.İlkel bronz çağından kalmadır ve İsveç’deki mağara kazılarında bulunmuştur.Bu sembollerin sonra alfabelerde yer aldıkları belirlenmiştir.Bu sembolleri oluşturan kişiler bu sembollerle çevreyi tanımlamışlardır.At ,güneş gibi…Ama yinede kesin olarak anlamların neyi kastettiği bilinmemektedir.İlkel Runelerin kesin anlamları kayıptır. Runeler asıl majikal anlamlarını sonraki yüzyıllarda kazanmışlardır.Yapılan araştırmalarda Rune’nin kökeninin Latin ve eski Yunan kaynaklarına dayandığı belşrlenmiştir.Buna karşın bazı arkeologlar Kuzey İtalya’nın köken olduğunu ifade eder.Fakat bu Roma  alfabesi ile Rune arasında paralellik olduğu anlamında değildir.Benzerlik sadece şekilseldir.Birazda  yazıdaki kullanılma şeklindendir.Sonuçta İtalik ve Latin yazıları Etrüsk alfabesinden gelmektedir.Bu batı Yunan Alfabesi Ailesinin bir koludur.Linguistik ve Fonetikaraştırmalar Mö 200 lerden başlayan bir sürecin içinde yukardaki etkileşimin ortaya çıktığını göstermektedir.Kuzey ırkları Latin alfabesiyle ilişki kurduklarında uyum sağlamadılar.Aksine kendine sembol sistemlerini Latin Alfabesi’nin üzerine koydular yani harflare kendi dünyevi tanımlarını ve dinsel yaşamlarını belirten anlamlar yüklediler.Böylece ortaya basit bir piktograf alfabe (resim türü harflerden oluşan )çıktı.Sonrada majikal bir alfabeye dönüşerek muskalarda ,majikal metinlerde ,kehanetlerde kullanıldı.‘Futhark ‘adı alfabe anlamındadır ve ardıl olarak Runik alfabenin ilk harflerinden oluşur.Futhark 24 harften oluşur.F harfi ile başlar o harfi ile sona erer.Bütün kuzey Germanik ırklarda ,İsveç,Norveç,Danimarka ve Kuzey Almanya da değişik formlarda kullanılmıştır.Runik alfabe Danimarka dan İsveç ve Norveç oradanda İzlanda ve Grönland a Vikingler aracalığı ile taşınmıştır.Kuzey Amerika da bulunan Runlar ında Vikingler tarafından getirildiği düşünülmektedir.Fakat bu bilgide kesin değildir.

Köken olarak nereye dayandığı bilinmemekle birlikte son zamanlarda yapılan araştırmalarda Eski Türk Göktürk Orhun alfabesine benzerlikleri ile iskidavların bu yazıyı Göktürklerden mi öğrendiği sorusunu akla getirmektedir.Bilindiği üzere Orhun alfabesinin  geçmişi MÖ4 YYla dayanmaktadır.Nors runelerinden daha eskiye gider.

Orhun alfabesi, Eski İskandinav yazıtlarında kullanılmış Runik yazının karakterlerine benzediği için geçmişte Avrupa literatüründe, Sibirya Run harfleri, Yenisey Run harfleri, Runik alfabe ve Türk Run Yazısı olarak da adlandırılmıştır. Göktürklere ait Orhun Yazıtları'nda kullanılmasından ötürü bu adla anılmaktadır. Macarlar tarafından kullanılmış Rovaş alfabesinin Orhun alfabesi baz alınarak oluşturulduğu düşünülmektedir.(alıntı https://tr.wikipedia.org/wiki/Orhun_alfabesi)